Nabycie własności nieruchomości przez zasiedzenie, a zaliczenie okresu posiadania nieruchomości przed przejściem ich własności na Państwo.
Wykładnia art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy Kodeks Cywilny, dokonana w Postanowieniu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w składzie trzech sędziów w sprawie sygn. Akt IV CSK 76/15. Na podstawie sprawy prowadzonej przez Kancelarię Adwokacką adw. Urszuli Chorąży.
Wnioskodawczyni reprezentowana przez adw. Urszulę Chorąży wobec oddalenia aplacji przez Sąd Okręgowy w Lublinie w przedmiocie przyznania na własność oznaczonych działek przez zasiedzenia, wniosła do Sądu Najwyższgo skargę kasacyjną, w której podniosła zarzut błędnej wykładni art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r., o zmianie ustawy Kodeks Cywilny. Zgodnie z przedmiotową wykładnią okresu posiadania nieruchomości bedących przedmiotem wniosku tj. od 22 grudnia 1997 r., do 11 czerwca 1987 r., nie wlicza się do okresu, o który powinien być skrócony 30 letni termin zasiedzenia.
Przedmiotem rozpoznania przez Sąd Najwyższy była różnica stanowisk dotycząca wykładni art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. i możliwości skrócenia terminu zasiedzenia nieruchomości także o czas od 22 grudnia 1977 r., do czerwca 11 czerwca 1987 r., przy uwzglednieniu wpływu na nowookreślony art. 1 pkt. 32 tej ustawy okres terminu zasiedzenia nieruchomości, której zasiedzenie było niedopuszczalne, z uwagi na to, że w okresie posiadania przez wnioskodawczynię i jej męża stała się ona przedmiotem własności państwowej przed skreśleniem art. 177 k.c. przez art. 1 pkt 34 tej ustawy.
Sąd Najwyższy w swym rozstrzygnięciu wskazał, iż wykładnia przepisu art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r., była przedmiotem uchwały siedmiu sedziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2002 r. , III CZP 72/01. Sąd Najwyższy stwierdził, że:
“Stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie ustawy prowadzi do zasiedzenia odnosi się zarówno do wypadków, w których nieruchomość w chwili wejścia w życie przepisów wyłączających zasiedzenie nieruchomości państwowych była przedmiotem własności państwowej, jak i wypadki, w których nieruchomość stała się przedmiotem takiej własności dopiero po wejściu w życie tych przepisów. W tym drugim wypadku także możliwe jest skrócenie ustawowego terminu zasiedzenia o czas posiadania niemogącego prowadzić do zasiedzenia nieruchomości, ze względu na to, że stała się ona przedmiotem własności państwowej po rozpoczęciu biegu zasiedzenia, to czas o który podlega skróceniu termin zasiedzenia obejmuje zarówno posiadanie istniejące przed, jak i po nabyciu nieruchomości przez Państwo, ponieważ jedno i drugie składało się na stan, który nie mógł prowadzić do zasiedzenia”.
W konsekwencji poczynionych ustaleń Sąd Najwyższy wskazał, że podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut błędnej wykładni art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r., jest uzasadniony, a wykładnia tego przepisu poczyniona przez Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywilny Odwoławczy, który rozpoznawał apelację w niniejszej sprawie, prowadziła do bezzasadnego pozbawienia znaczenia dla zakresu skrócenia terminu zasiedzenia posiadania samoistnego nieruchomości będącej własnością niepaństwową, poprzedzającego przekształcenie jej w nieruchomość państwową.
W konsekwencji Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone orzecznie i przekazał sprawę Sądowi II Instancji do ponownego rozpozniania. W wyniku przedmiotowego postanowienia Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywliny Odwoławczy na skutek apelacji wnioskodawczyni zmienił zaskarżone postanowienie i wnioskodawczyni nabyła przedmiotowe nieruchomości przez zasiedzenie.